بیمه به عنوان مکانیزم انتقال ریسک با ایجاد امنیت خاطر و آرامش روحی در اجرای پروژه های عمرانی و زیر بنائی و همچنین بهره برداری از این پروژه ها نقش مهم و اساسی ایفا می نماید و آرامش خاطر مهندسین کشور با اخذ بیمه نامه مناسب فعالیتی که در آن مشغولند فراهم می گردد. بیمه های مهندسی جزء بیمه های اموال بوده و متناسب با فعالیت مهندسین طراحی و در سراسر جهان تقریبا بصورت استاندارد ارائه میشود. بیمه های مهندسی از یک نظر  به دو گروه تقسیم بندی می شوند :

الف ) گروه اول بیمه نامه هایی هستند که پروژه های عمرانی و زیربنائی را در حین اجرا و بصورت تمام خطر تحت پوشش قرار می دهند. مدت این گروه از بیمه نامه های مهندسی بستگی به زمان اجرای پروژه دارد به اینصورت که از زمان تجهیز کارگاه تا تحویل موقت به اضافه ۱۲ ماه دوره نگهداری با یک بیمه نامه تحت پوشش قرار می گیرند و اگر کار تحویل صاحبکار نشود مدت بیمه نامه نیز با یک الحاقیه تمدید می گردد.

ب ) گروه دوم بیمه نامه هایی هستند که مناسب زمان بهره برداری از کارخانجات، سازه های تکمیل شده ، ماشین آلات و تجهیزات پیمانکاران می باشند و هر سال باید بیمه نامه جدید صادر می گردد.

خسارت های قابل پرداخت در بیمه نامه های تمام خطر خسارات فیزیکی غیرقابل پیش بینی و ناشی از حادثه می باشند. بیمه های مهندسی که خسارت فیزیکی را جبران می کنند. حادثه ای می باشند یعنی اینکه خسارت حتما باید به صورت حادثه بوده و علت حادثه جزء خطرات تحت پوشش بیمه نامه باشد تا خسارت وارده جبران گردد.

بیمه تمام خطر پیمانکاران
این بیمه نامه کلیه خطراتی که بیمه گذار را تهدید می کند و در پیمان جزء ریسک وی و کارفرما می باشد تحت پوشش قرار می دهد و بدین جهت از دیدگاه بیمه گذار تمام خطر نامیده میشود. بیمه تمام خطر پیمانکاران برای پروژه های عمرانی و زیربنایی نظیر ساختمان سازی، راه ، راه آهن ، پل و سد که در حوزه فعالیت مهندسین عمران ( راه و ساختمان ) می باشد، صادر میشود. این بیمه نامه خسارتهای فیزیکی ، غیرقابل پیش بینی و ناشی از حادثه را جبران مینماید. خطرات تحت پوشش در این بیمه نامه شامل کلیه خطرات به جز آنهایی است که صراحتا در بیمه نامه استثنا شده اند، به عبارت روشن تر حوادث طبیعی مانند : سیل، زلزله، صاعقه، طوفان، سونامی، آتشفشان و بطور کلی کلیه حوادثی که بشر در ایجاد آنها دخالتی ندارد باضافه حوادث ناشی از اجرای کار مانند آتش سوزی، انفجار فیزیکی، و شیمیایی، افتادن اشیاء هنگام جابجایی، سرقت با شکستن حرز و سهل انگاری پیمانکار در اجرای پروژه از جمله خطراتی هستند که پوشش داده می شوند. علاوه بر اینها پوششهای اضافی دیگری نیز با ضمیمه نمودن شرط داده میشود و برخی استثنائات را می توان با پرداخت حق بیمه اضافی حذف نمود و به عبارت دیگر دامنه پوشش را گسترده تر کرد. در بیمه یاد شده علاوه بر خسارت وارد شده به پروژه، در بخش دوبیمه نامه، مسئولیت مدنی بیمه گذار در مقابل اشخاص ثالث نیز پوشش داده می شود. بنابراین اگر در حین انجام کار بیمه گذار اعم از صاحبکار، پیمانکار اصلی و فرعی مرتکب خطائی شوند که خسارت بدنی یا مالی به اشخاص ثالث وارد کند این خسارت نیز تا مبلغی که در بخش دو پوشش داده شده قابل جبران می باشد. بیمه نامه تمام خطر پیمانکاران معمولا بعد از تحویل موقت کار یکسال نیز پوشش دوره نگهداری دارد. نوع پوشش دوره نگهداری متفاوت می باشد و در هنگام اخذ بیمه نامه باید تعیین گردد.

بیمه تمام خطر نصب
این بیمه نامه نیز برای پروژه های عمرانی و زیربنائی در حال احداث صادر می شود و در حقیقت برای نصب دستگاهها میباشد. به عنوان مثال نصب یک دستگاه چیلر در موتورخانه تا پروژه احداث نیروگاه های آبی، گازی، بخار، بادی و اتمی، احداث خط لوله جهت انتقال آب، گاز، نفت، خطوط انتقال نیرو، کارخانجات پتروشیمی، پروژه های انرژی در ساحل و فراساحل و احداث هر نوع کارخانه و غیره جزء موارد بیمه در بیمه تمام خطر نصب می باشند. این بیمه نامه خسارتهای فیزیکی غیرقابل پیش بینی ناشی از حادثه را جبران میکند. حوادث تحت پوشش شامل حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله، طوفان، صاعقه، سونامی، آتشفشان، نشست زمین، زمین لرزه و بطور کلی کلیه حوادثی که بشر در ایجاد آنها دخالتی ندارد و همچنین حوادث ناشی از اجرای کار مانند آتش سوزی، انفجار از هر نوع، افتادن اشیاء هنگام جابجائی، خطا در نصب، سهل انگاری پیمانکاران، دزدی با شکست حرز و غیره میباشد. شروع پوشش بیمه در بیمه تمام خطر نصب از زمانی است که اقلام مورد نصب سالم در سایت تخلیه شوند و بعد از آن کالاهای انبارشده در انبارهای گوناگون، هنگام نصب، آزمایش و راه اندازی را بصورت تمام خطر تا تحویل موقت تحت پوشش قرار میدهد. بعد از تحویل موقت، بیمه نامه وارد دوره نگهداری میشود که دامنه پوشش بستگی دارد به نوع پوشش نگهداری که در هنگام صدور بیمه نامه پیمانکار مربوطه اخذ نموده است . براساس ماده ۲۱ شرایط عمومی پیمان، پیمانکاری که برنده مناقصه است باید کار خود را نزد شرکت بیمه ای که صاحبکار تایید مینماید بیمه نموده و آن بیمه نامه را تا تحویل موقت معتبر نگهدارد. بنابراین پیمانکار اصلی نرخ و شرایط بیمه نامه را با ارائه مدارک لازم برای صدور بیمه نامه از شرکت یا شرکتهای بیمه اخذ نموده و جهت تائید به صاحبکار ارائه می کند. بیمه نامه با نرخ و شرایطی که صاحبکار تائید میکند صادر میگردد. در صورتیکه کار به موقع به بهره برداری نرسد وظیفه تمدید بیمه نامه با پیمانکار اصلی است البته بیمه گر نیز یکماه مانده به تحویل موقت یا زمان شروع دوره نگهداری پیش بینی شده در بیمه نامه فرم یادآوری به بیمه گذار ارسال مینماید و این یک یادآوری مهم بشمار می رود. بیمه گذار در بیمه تمام خطر نصب و پیمانکاران شامل صاحبکار، پیمانکار اصلی و کلیه پیمانکاران فرعی، مهندسین مشاور و بانک و موسسه وام دهنده می باشند. کلیه پیمانکاران مجری اعم از اصلی و فرعی تحت یک بیمه نامه تمام خطر بیمه میشوند.

بیمه عدم النفع ناشی از تاخیر در بهره برداری
این بیمه نامه را صاحبکار اخذ مینماید در حقیقت بیمه نامه های مذکور در ردیف ۱ و ۲ این مطالب خسارات فیزیکی به پروژه ناشی از اجرای کار و همچنین در بخش دو مسئولیت مدنی بیمه گذار را بیمه مینماید ولی این بیمه نامه ضرر و زیان مالی ناشی از تاخیر در بهره برداری را به صاحبکار می پردازد. چنانچه در حین اجرای کار خسارتی به پروژه وارد شود و آن خسارت باعث طولانی شدن زمان اجرا و  به عبارت دیگر تاخیر در بهره برداری شود با توجه به قدرت اسمی پروژه و سود پیش بینی شده از سوی صاحبکار طبق شرایط بیمه نامه جبران میگردد. این بیمه نامه دارای فرانشیز زمانی میباشد. مثلا سه ماه به عنوان فرانشیز در نظر گرفته میشود، بدین معنی که اگر پروژه تا سه ماه تاخیر داشت بیمه گر مبلغی را نمی پردازد و لی اگر بیش لز سه ماه بود بیمه گر ضرر و زیان متناسب با مازاد به سه ماه را پرداخت می نماید.

بیمه سازه های تکمیل شده
این بیمه نامه بیمه خطرات معین بوده و برای سازه هایی مانند پل ، راه ، ساختمان، اسکله و سد که در حال بهره برداری می باشند و در برابر خطراتی نظیر سیل، زلزله، نشست زمین، تصادم، عملیات خرابکارانه و آتش سوزی آسیب پذیر میباشند، صادر میگردد. برخی از موارد بیمه ای مانند ساختمان در برابر آتش سوزی آسیب پذیرند که در اینصورت خطر آتش سوزی نیز پوشش داده می شود ولی در مواردی مانند سد لزومی به افزودن خطر آتش سوزی نمیباشد. با توجه به سرمایه های زیاد و در معرض خطر سازه های تکمیل شده اخذ این بیمه نامه میتواند در هنگام وقوع حادثه خسارات و زیان وارده به سازه و در نهایت به کشور را جبران نماید.

بیمه شکست ماشین آلات
کارخانجات و بطور کلی هر دستگاهی که در مجموعه تاسیسات کار میکند ممکن است در اثر عواملی مانند نقص فنی، خطای انسان در هنگام بهره برداری و یا عامل خارجی آسیب ببیند و نیازمند تعمیر و یا تعویض گردد. هزینه این موارد باضافه مواداولیه که در اثر شکست ماشین از بین رفته و همچنین کارهای ساختمانی و مواد اولیه که آسیب دیده است از محل بیمه نامه قابل جبران می باشند. در بیمه شکست ماشین آلات که یک بیمه نامه تمام خطر میباشد خسارات فیزیکی و غیرقابل پیش بینی و ناشی از حادثه که در طول مدت بیمه اتفاق افتاده باشند پرداخت میشوند. آنچه که در بیمه شکست ماشین آلات اهمیت دارد مدیریت، تعمیرات و نگهداری و بازرسی توسط بهره بردار و سیستم ایمنی و آتش نشانی میباشد. در بیمه شکست ماشین آلات هزینه جایگزینی ماشین آلات و یا تاسیسات تحت پوشش قرار می گیرد، بنابراین مواردی مانند هزینه حمل ، حقوق و عوارض گمرکی، هزینه نصب و کارهای ساختمانی نیز قابل بیمه شدن میباشد. باید توجه داشت که این بیمه نامه هزینه تعمیر و نگهداری را جبران نمی کند بلکه یک بیمه حادثه ای بوده و کیفیت سیتم تعمیر و نگهداری در ارزیابی ریسک موثر می باشد.

بیمه عدم النفع ناشی از شکست ماشین آلات    
بیمه شکست ماشین آلات خسارت فیزیکی وارد به ماشین و تاسیسات کارخانه را جبران میکند و کلیه هزینه های جایگزینی قابل بیمه شدن می باشند. جایگزینی ماشین خسارت دیده زمان بر می باشد و اگر در یک خط تولید دستگاهی از کار بیفتد بقیه خط تولید نیز قابل بهره برداری نیست بنابراین صاحب کار ضرر و زیان مالی ناشی از عدم تولید را باید تحمل کند. هزینه های جاری، حقوق کارکنان، بهره وام و مانند اینها را متحمل شده باضافه اینکه سودی عاید صاحب کار نمی شود. بیمه عدم النفع ناشی از شکست ماشین آلات ضرر و زیان مالی ناشی از عدم تولید را برای خطراتی که در بیمه شکست ماشین آلات قابل بیمه شدن میباشد جبران مینماید بنابراین هر چند که بیمه شکست ماشین آلات پیش نیاز بیمه عدم النفع نمیباشد ولی قاعدتا اخذ بیمه شکست ماشین آلات قبل از بیمه عدم النفع منطقی تر می باشد. بیمه عدم النفع ضرر و زیان ناشی از عدم تولید حوادثی را می پردازد که در بیمه شکست ماشین آلات قابل بیمه شدن می باشند. آمار خسارتهای وارده در کارخانجات نشان میدهد که در بسیاری از موارد خسارت عدم النفع به مراتب بیشتر از خسارت فیزیکی وارده به ماشین آلات و تاسیسات میباشد بنابراین اخذ این بیمه نامه همراه با بیمه شکست ماشین آلات توصیه میگردد.

بیمه تجهیزات الکترونیکی
رایانه، تجهیزات مهندسی، پزشکی و فیلمبرداری که از نظر وزن و حجم ممکن است در مقایسه با تجهیزات یک کارخانه بسیار کوچکتر باشند ولی اکثرا دارای ارزش بالائی می باشند در برابر خطراتی نظیر زلزله، سیل، افتادن در هنگام جابجائی، خطای انسانی در استفاده از آنها بویژه در مناطقی که دارای رعد و برق زیاد هستند مدارهای الکترونیکی به علت نبودن برق گیر آسیب می بینند، بنابراین بیمه تجهیزات الکترونیکی مخصوص آنها طراحی شده که یک بیمه نامه تمام خطر و در سه بخش میباشد. بخش اول خسارت فیزیکی وارد به دستگاه یا سخت افزار را بیمه می کند، بخش دوم نرم افزار و بخش سوم هزینه های جانبی مانند کرایه یک دستگاه به جای مورد آسیب دیده را تحت پوشش قرار می دهد.

بیمه ماشین آلات و تجهیزات پیمانکاری
این بیمه نامه که بعضا C.P.E ) ( نیز نامیده میشود، ابزار کار پیمانکاران مجری پروژه های عمرانی و زیربنائی و یا بطور کلی خسارت فیزیکی وارد به دستگاههائی مانند لودر، بولدوزر، سایدبوم، جرثقیل، دستگاه جوش، پمپ، کمپرسور و مانند اینها را بصورت تمام خطر بیمه می نماید. دستگاههائی که بعنوان ابزار کار پیمانکار بکار میروند اگر خود کششی باشند ماشین آلات و اگر توسط ماشین جابجا شوند تجهیزات نامیده میشوند، مثلا لودر یا لیفتراک، جزء ماشین آلات و کمپرسور و پمپ جزء تجهیزات محسوب می شوند.
تجهیزات و ماشین آلات پیمانکاران با ضمیمه کردن الحاقیه در بیمه تمام خطر نصب و پیمانکاران نیز قابل بیمه شدن میباشند ولی در آنجا نیز محاسبات حق بیمه این موارد سالیانه است و دارای فرانشیز جداگانه است . نرخ و شرایط این نوع بیمه بستگی به نوع ماشین و محل کار دارد. خطراتی نظیر سیل، زلزله، صاعقه، طوفان، تصادم، سرقت، آتش سوزی، افتادن از بلندی و ریزش کوه و تونل و … جزء حوادث تحت پوشش میباشند

بیمه فساد کالا در سردخانه ها
سردخانه که یک کارخانه و در مقیاس بزرگتر شبیه یک فریزر میباشد و به عبارت دیگر سیکل تبرید که در کل سردخانه وجود دارد عینا شبیه یک دستگاه فریزر می باشد در سردخانه ها میوه جات، موادپروتئینی و یا شیمیایی انبار میشوند. شرایط نگهداری ممکن است فقط پائین آوردن درجه حرارت و نگهداری آن در یک درجه حرارت معین باشد و یا اینکه علاوه بر درجه حرارت، ترکیب هوای داخل محفظه نیز باید تغییر یافته و به همان صورت نگه داشته شود. عدول از هر کدام موجب فساد کالا خواد شد. اگر به هر علتی در سیکل تبرید که شامل کمپرسور، کندانسور، اواپراتور، شیر انبساط و لوله کشی فی مابین اینها می باشد شکستی رخ دهد و مبرد تخلیه گردد و یا بعلت قطع برق و نداشتن ژنراتور اضطراری سیستم کار نکند و یا دماسنجی که درجه برودت را نشان میدهدبه درستی کالیبره نشده و با دماسنج مرجع کنترل نشود شرایط نامساعد گردیده و کالا شروع به فاسد شدن میکند. ذکر این نکته نیز ضروری است که کالاها بسته به نوع آنها مدت زمانی بدون اینکه فاسد شوند سالم باقی می مانند و این زمان از یک کالا به کالای دیگر متفاوت است و در نرخ بیمه موثر است. در هنگام صدور بیمه نامه این زمان باید از طرف متقاضی در پرسشنامه قید گردد. بیمه فساد کالا در سرد خانه تنها بیمه مهندسی است که پیش نیاز دارد و براساس مفاد مندرج در پاراگراف اول بیمه نامه می بایست بیمه شکست ماشین آلات برای سرد خانه صادر شود، بنابراین در هنگام صدور بیمه نامه سرد خانه باید بیمه شکست ماشین آلات نیز اخذ گردد.

بیمه بویلر و مخازن تحت فشار  
استفاده از بخار در صنایع موجبات انفجار بویلر و خسارت به اشخاص ثالث اعم از بدنی و یا مالی و همچنین اموال مجاور متعلق به صاحب بویلر گردید. بنابراین این بیمه نامه نخستین بیمه نامه ای است که در صنعت بیمه در رشته بیمه های مهندسی صادر شده است. امروزه در کشورهای پیشرفته صنعتی بویلر و مخازن تحت فشار براساس قانون باید بصورت دوره ای توسط مهندسین ذیصلاح بازدید شوند تا از نظر عدم نقص فنی و سالم بودن سیستمهای ایمنی اطمینان حاصل شود. شرکتهای بیمه در بخش مهندسی با صدور بیمه بویلر و مخازن تحت فشار خدمات بازدید اولیه و صدور گواهی سالم بودن را نیز انجام میدهند. این بیمه نامه خسارت بویلر و مخزن را که ناشی از انفجار فیزیکی و یا شیمیائی باشد را پرداخت نموده، خسارت جانی و مالی به اشخاص ثالث و همچنین خسارت اموال مجاور متعلق به بیمه گذار را نیز تحت پوشش قرار میدهد.

مدارک لازم جهت صدور بیمه نامه های تمام خطر نصب و پیمانکاران
۱- فتوکپی پیمان ( چند صفحه اول پیمان و یا ماده ای از قرارداد که به بیمه اشاره دارد )
۲- ریز اقلام مورد بیمه
۳- جدول زمانبندی کار
۴- پرسشنامه تکمیل شده ( پرسشنامه توسط شرکت بیمه گر یا نماینده به بیمه گذار داده شود )
۵- نقشه کلی کار یا (site plan)
۶- درخواست کتبی متقاضی

مدارک لازم جهت صدور بیمه نامه ماشین آلات و تجهیزات پیمانکاری
۱-   تکمیل پرسشنامه مربوطه
۲- فهرست ماشین آلات و تجهیزات که نشانگر نوع، سال ساخت، مدل و ارزش جایگزینی نو باشد
۳- گزارش بازدید اولیه توسط کارشناس بیمه گر ( شماره شاسی و یا شماره موتور ثبت گردد )
در ارتباط با موارد دیگر  نیز باید پرسشنامه های مربوطه تکمیل گردیده و در صورت نیاز بازدید اولیه انجام و نرخ و شرایط اعلام گردد.

اقداماتی که باید در هنگام وقوع خسارت به مورد بیمه از طرف بیمه گذار انجام شود:
۱- در مهلت مقرر در شرایط عمومی بیمه نامه بیمه گر را از وقوع حادثه مطلع سازد.
۲- در صورت امکان نوع خسارت و برآورد تقریبی را اعلام دارد.
۳- هماهنگی لازم جهت بازدید کارشناس بیمه گر به عمل آید.
۴- صورتجلسه متره خسارت بعد از بازدید کارشناس در محل تهیه و امضاء شود.
۵- با توجه به صورت جلسه متره خسارت جهت برآورد آن مدارک مورد نیاز کارشناس را  از قبیل صورت وضعیت قبل و بعد از حادثه، صورت وضعیت خسارت و غیره را تهیه و به شرکت بیمه ارسال دارد.